Rosemary in Marathi – रोजमेरीला मराठीत ‘रसमरी’ असे म्हणतात. रोजमेरी (रोसमेरीनस ऑफिशिनालिस) ही जगातील अनेक प्रदेशात उगवलेली एक सामान्य घरगुती औषधी वनस्पती आहे. हे Lamiaceae कुटुंबातील वृक्ष आहे. हे दाट सदाहरित झुडूप आहे ज्यामध्ये लांब, चामड्याच्या सुईसारखी पाने असतात.
वनस्पती अन्न आणि पेये चवीनुसार वापरली जाऊ शकते. कॅफीक ऍसिड आणि रोझमॅरिनिक ऍसिड हे रोजमेरीचे सर्वात महत्त्वाचे घटक आहेत. रोजमेरीमधील ही रसायने त्याच्या औषधी आणि आरोग्य-संवर्धन गुणधर्मांसाठी जबाबदार आहेत.
रोजमेरीचे सेवन केले जाऊ शकते. अन्न तयार करताना याचा वापर त्याच्या रंग, चव आणि वासामुळे प्रतिबंधित आहे. रोजमेरी अर्कामध्ये चक्रीय डायटरपीन डायफेनॉल, कार्नोसोल, कार्नोसोलिक ऍसिड, कार्नोसिक ऍसिड, एपिरोसमनॉल, मिथाइलकार्नोसेट, रोझमनॉल आणि आयसोरोस्मानॉल सारखी रसायने ओळखली गेली आहेत. यातील काही घटकांमध्ये अँटिऑक्सिडंट गुणधर्म असतात. रोजमेरी बर्याच काळापासून टूथपेस्ट घटक म्हणून वापरली जात आहे कारण त्याच्या बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि दाहक-विरोधी गुणधर्म आहेत, जे हिरड्यांच्या समस्यांसह, हिरड्यांच्या समस्यांवर उपचार करण्यास मदत करतात. हे तोंडी बॅक्टेरियाच्या क्रियाकलापांना रोखून हिरड्यांचा दाह कमी करते.
रोजमेरीचे पौष्टिक घटक:
रोजमेरी ही एक लोकप्रिय औषधी वनस्पती आहे जी बर्‍याचदा पदार्थांमध्ये चव जोडण्यासाठी स्वयंपाक करताना वापरली जाते. पण तुम्हाला हे माहीत आहे का की ते एक पौष्टिक पॉवरहाऊस देखील आहे? रोजमेरी अँटिऑक्सिडंट्स, जीवनसत्त्वे आणि खनिजांचा उत्कृष्ट स्रोत आहे.
त्यात व्हिटॅमिन ए, व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ई आणि बी व्हिटॅमिन जसे की थायामिन आणि फोलेट भरपूर प्रमाणात असते.रोजमेरीमध्ये कॅल्शियम, लोह, मॅग्नेशियम, मॅंगनीज आणि जस्त सारखी खनिजे देखील असतात.
याव्यतिरिक्त, ते आहारातील फायबरचा एक चांगला स्रोत आहे. रोजमेरीमध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म देखील असतात, ज्यामुळे शरीरातील जळजळ कमी होण्यास मदत होते. एकूणच, रोजमेरीकोणत्याही जेवणात एक पौष्टिक भर आहे.
रोजमेरीचे फायदे (Rosemary in Marathi Benefits):
1. ताण तणाव कमी करते
रोजमेरी तेलाच्या अँटीस्ट्रेस गुणधर्मांमुळे ते तणाव व्यवस्थापनासाठी उपयुक्त ठरते. रोजमेरी आवश्यक तेल इनहेल केल्याने डोपामाइन (एक न्यूरोट्रांसमीटर) वाढवताना कोर्टिसोल (स्ट्रेस हार्मोन) कमी होतो. यामुळे तणाव कमी होण्यास आणि मानसिक विकारांचे प्रतिबंध किंवा बरे होण्यास मदत होते.
2. मानसिक थकवा कमी करते
रोजमेरी आवश्यक तेलासह अरोमाथेरपी मानसिक थकवा आणि थकवा दूर करू शकते.अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की रोजमेरी संज्ञानात्मक कार्यप्रदर्शन सुधारण्यास आणि तणाव आणि थकवा कमी करण्यास मदत करू शकते.
रोजमेरीमधील सक्रिय घटक, कार्नोसिक ऍसिडसह, अँटिऑक्सिडंट्स म्हणून कार्य करतात, मेंदूला मुक्त रॅडिकल्समुळे होणाऱ्या नुकसानापासून वाचवतात. याव्यतिरिक्त, रोजमेरी कोर्टिसोलची पातळी कमी करते, ज्यामुळे थकवा आणि तणाव कमी होण्यास मदत होते.
3. स्मरणशक्ती वाढविण्यासाठी उपयोगी
रोजमेरीचे स्मरणशक्ती वाढवणारे गुण तुम्हाला तुमच्या स्मरणशक्तीमध्ये मदत करू शकतात. हे मेंदूतील विशिष्ट रेणूंच्या उत्पादनास चालना देऊ शकते आणि संभाव्यत: स्मरणशक्ती आणि संज्ञानात्मक कार्यक्षमतेत सुधारणा करू शकते.
तथापि, या फायद्यांसाठी रोजमेरी खाण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना भेट द्या आणि त्यांच्या सल्ल्याचे पालन केले पाहिजे.
4. संधिवात साठी रोजमेरी चे संभाव्य उपयोग
त्याच्या दाहक-विरोधी गुणधर्मांमुळे,रोजमेरीचा उपयोग संधिवात-विरोधी एजंट म्हणून केला जाऊ शकतो. ते जळजळ निर्माण करणार्‍या मध्यस्थांना प्रतिबंधित करून कार्य करू शकते, ज्यामुळे सांधेदुखीची लक्षणे व्यवस्थापित केली जाऊ शकतात.
संधिवातासाठी कोणत्याही औषधी वनस्पतीच्या फायद्यासाठी तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
5. हिरड्या जळजळ साठी उपयोगी
रोजमेरी बर्याच काळापासून टूथपेस्ट घटक म्हणून वापरली जात आहे कारण त्याच्या बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि दाहक-विरोधी गुणधर्म आहेत, जे हिरड्यांच्या समस्यांसह, हिरड्यांच्या समस्यांवर उपचार करण्यास मदत करतात.
हे तोंडी बॅक्टेरियाच्या क्रियाकलापांना रोखून हिरड्यांचा दाह कमी करते.
6. अपचनासाठी उपयोगी
त्याच्या पाचक गुणधर्मांमुळे, रोजमेरी अपचनावर उपचार करण्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते. पचनाला चालना देऊन जेवणाचे शोषण सुधारून डिस्पेप्सियाचे व्यवस्थापन करण्यात मदत होऊ शकते.
हे गॅस निर्मिती रोखून आणि गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल सिस्टीममधून अतिरिक्त वायू बाहेर जाण्यास मदत करून पोट फुगणे कमी करू शकते. रोजमेरीचे हे परिणाम अद्याप सिद्ध झालेले नाहीत त्यामुळे कोणत्याही पाचन समस्यांसाठी तुमच्या डॉक्टरांच्या सल्ल्याचे पालन करा.
7. कमी रक्तदाबासाठी उपयोगी
झमेरीमध्ये हायपोटेन्सिव्ह गुणधर्म असू शकतात ज्यामुळे रक्तदाब कमी होण्यास मदत होते.
जरी अभ्यास वेगवेगळ्या आरोग्य स्थितींमध्ये रोजमेरीचे फायदे दर्शवतात, ही माहिती अपुरी आहे. म्हणून, मानवी आरोग्यावर रोजमेरीच्या फायद्यांची खरी मर्यादा स्थापित करण्यासाठी पुढील अभ्यासाची आवश्यकता आहे.
शिवाय, प्रत्येक व्यक्ती या औषधी वनस्पतींना भिन्न प्रतिसाद देऊ शकते. म्हणून, कोणत्याही वैद्यकीय स्थितीसाठी रोजमेरी वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
रोजमेरी कसे वापरावे?
रोजमेरी एक सुगंधी औषधी वनस्पती आहे जी त्याच्या मातीची चव आणि त्याच्या असंख्य आरोग्य फायद्यांसाठी प्रिय आहे. हे चवदार पदार्थांपासून सॅलड्स आणि मिष्टान्नांपर्यंत अनेक वेगवेगळ्या पाककृतींमध्ये वापरले जाऊ शकते. तुमच्या स्वयंपाकघरात रोजमेरी वापरण्यासाठी येथे काही टिप्स आहेत:
1. सर्वात जास्त चव आणण्यासाठी, ताजे रोजमेरी वापरणे चांगले. जर तुमच्याकडे ताजी रोजमेरी नसेल तर वाळलेली रोजमेरी देखील वापरली जाऊ शकते.
2. रोजमेरी वापरण्यापूर्वी, देठातील कोंब काढून टाकणे चांगले. कृतीनुसार पाने नंतर चिरून किंवा संपूर्ण सोडली जाऊ शकतात.
3. रोजमेरी लसूण, लिंबू आणि थाईमसह बर्याच वेगवेगळ्या फ्लेवर्ससह चांगले जोडते.
4. रोजमेरी बर्‍याचदा ब्रेड आणि बेक केलेल्या वस्तूंमध्ये वापरली जाते, कारण ती इतर घटकांवर जास्त प्रभाव न ठेवता उत्कृष्ट चव जोडते.
5. मातीची चव वाढवण्यासाठी तुम्ही सॉस आणि सूपमध्ये देखील घालू शकता.
